zondag 20 februari 2011

Fatsoen, bah!

Een van de dingen waar ik aan merk, dat ik ouder word, is dat mijn taalgebruik aan het veranderen is.
Lachte ik me een vijftien jaar terug nog een stuip bij het tuttige woordje fatsoen.

Nu betrap ik me zelf er op dat ik het woord ook bezig.
Het is een oubollig woord, wat niet helemaal lekker in de mond ligt, of juister het
ligt te makkelijk in de mond, het is te rond, te braaf.
Kindertaal.


En daarmee kom ik ook meteen bij één van de oorzaken van mijn veranderende taalgebruik. Sinds mijn eerste kan lopen, praten en contacten is aangegaan met de wereld buiten ons gezin, ben ik gevoelig voor de invloeden die die wereld op mijn kind heeft.
Zo jong, zo beinvloedbaar.

Als ouder verander je shit in chips en godverdomme elimineer je zoveel mogelijk uit je
dagelijks vocabulaire.
Verder probeer je niet negatief over andere mensen te praten, want je wil niet dat zo´n kind onbegrepen negativiteit absorbeert.
Kortom, afgezien van een bepaalde noodzakelijke realisme, probeer je zijn leefomgeving zo onschuldig mogelijk te houden.
Zo sluipt braafheid en fatsoen in je porieen als ouder.

Dat was verder niet iets waar ik erg veel bij stil stond. Niets meer of minder dan gewone opvoeding.

Totdat de laatste jaren echter in Den Haag, op straat en op het vkblog het taalgebruik ook een zeer drastische verandering heeft ondergaan.
Omgekeerd evenredig aan die van mij.
Het contrast groot.

Aanvankelijk vooral verbaasd en ontsteld, dat Mensen met Voorbeeldfuncties, te vergelijken met de voorbeeldfunctie die een ouder naar zijn kind heeft, zich niet meer druk maken om sociale omgangsvormen.
Dat zij zich niet meer druk maken om de toon, woordkeuze of de mogelijkheid de ander diep te kwetsen, met wat er kennelijk beslist gezegd moet worden.
Zoals een kind zijn ouder na aapt, zo kopieert menig burger het gedrag van de populaire politicus.
Niet alleen omdat die politicus populair is, maar ook omdat hij in zijn Voorbeeldfunctie groen licht geeft voor dat specifieke gedrag.

Nu ben ik vooral boos. 
Maar kom dan eens met het woordje fatsoen aan zetten. Dan lacht iedereen zich een stuip en gelijk hebben ze.
Het woord is sterk verouderd. Niemand die zich daar mee wil identificeren.
Ik weet zeker dat het daarbij niet gaat om de betekenis van het woord.

Want als het er op aankomt wil iedereen beleefd en fatsoenlijk bejegend worden.
Er zit beslist niemand te wachten om zelf wel gekwetst te worden.

Wordt het niet tijd om fatsoen uit de Dikke van Dale te schrappen?
Waarom schrijft men geen wedstrijd uit om een flitsend, hip, nieuw woord te verzinnen die dezelfde lading dekt?






........................................................



lees ook de reactie van Ing st Hawk:

Fatsoen heb je (of niet) , respect toon je. En daar zit m.i. het probleem met het gebruik van het woord fatsoen.
Als iemand het over fatsoen heeft dan heeft diegene het over het eigen normenstelsel en stelt zich daarmee kwetsbaar op. Je komt immers met je zezelf voor de dag.
Respect slaat op de houding naar anderen en is daarmee een makkelijker gebruiksartikel in de omgang met anderen. Zelfs totale desinteresse in andere mensen kan verkocht worden als respect.
Respect is veilig, voor fatsoen heb je lef nodig.
Ik vrees dat daar de schoen bij veel mensen die het woord niet durven te gebruiken wringt.



 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten